Eerlijk? Ik vind het moeilijk om gelovig te zijn. Ja echt. Ik ben natuurlijk een “beroepsgelovige”, zeg ik wel ’s grappend. Gelukkig voor mij. Maar ook best lastig.
Geloof is iets kwetsbaars. Daarom aarzel ik om erover te schrijven. Maar soms is het goed om te kunnen delen wat er moeilijk valt. Geloof is helemaal niet altijd halleluja. Geloof is eerlijk. Net als elke relatie. Als je niet meer eerlijk kunt zijn, stopt het.
Maar daar duwt het schoentje. Want geloof krijgt meestal vorm in religie. En religie heeft de neiging om duidelijk te willen zijn. Zeker. Omlijnd. En voor je het weet wordt dat een keurslijf. Je moet dit, je moet dat, je moet zo, en dus niet anders. Expliciet of impliciet. Op papier of subtiel. Dan kan richting manipulatie gaan. En in extreme vorm zelfs toxisch worden.

Dat alles komt in allerlei stromingen voor. Want overal zijn mensen. En religie leent zich hiertoe. Omdat het zo gevoelig ligt. Wat daar misgaat tussen mensen, doet vaak pijn op een dieper niveau dan in de sportclub. Ik heb mij in mijn leven in verschillende kringen bevonden en vele vele verhalen beluisterd, pijn gezien, in worstelingen meegeleefd. Want naast de mooie kanten van geloof zijn ook die veelvuldige realiteit. En ja, ik draag er zelf ook heel wat schade van mee.
In het christendom is er zoiets als “kerkpijn”. Goed dat dat woord nu bestaat. Het krijgt een taal. Er kan over gepraat, geschreven, gedeeld worden. Niet om te bashen. En ook niet alleen over seksueel misbruik. Nee, religieus misbruik zit diep ingebed in religie zelf. Religieuze kringen zijn dan ook verantwoordelijk om veiligheid te bieden om dit onder ogen te zien en recht te zetten. En niet even of een beetje maar structureel, voluit en respectvol.
Het is zoals met alles waar mensen mensen onder doen lijden. Seksisme, racisme, uitsluiting, toxische relaties, … Als dit om te beginnen al eerlijk bespreekbaar wordt, halen we er een angel uit. Eerlijkheid werkt als een tegengif, omdat je zelf en samen steeds beter doorkrijgt wat er niet klopt en dan kun je er je eigen weg in zoeken.
Maar het gaat verder dan op persoonlijk niveau. Dat werkt alleen als religieuze instellingen ook structureel aan zichzelf werken. Er moet vrijheid zijn in het geloof. Net als liefde kun je geloof niet afdwingen of voorschrijven. Geloof en onvrijheid gaan niet samen. Laat het dus altijd om bevrijding gaan! Bevrijding om te zijn wie je bent: net zo kostbaar als iedereen.

Ik wil heel graag hierover in gesprek. Met collega’s, met verantwoordelijken, met jou die soms net zo worstelt als ik. Weet me maar te vinden. In alle veiligheid. Bevrijdend geloof is te kostbaar om te laten ondersneeuwen of misbruiken. Geloof jij dat ook?